Hermeneutiek – over het uitleggen van de Bijbel

1. De Schrift is het Woord van God, 2 Timotheüs 3:15-172 Timotheüs 3:14-1714 Blijft u echter bij wat u geleerd hebt en waarvan u verzekerd bent, omdat u weet van wie u het geleerd hebt, 15 en u van jongs af de heilige Schriften kent, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof dat in Christus Jezus is. 16 Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid; 2 Petrus 1:19-212 Petrus 1:19-2119 En wij hebben het profetische woord, dat vast en zeker is, en u doet er goed aan daarop acht te slaan als op een lamp die schijnt in een duistere plaats, totdat de dag aanbreekt en de morgenster opgaat in uw hart. 20 Dit moet u allereerst weten, dat geen enkele profetie van de Schrift een eigenmachtige uitleg toelaat; 21 want de profetie is destijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar heilige mensen van God, door de Heilige Geest gedreven, hebben gesproken.. Dit vraagt om een door de Heilige Geest gewerkte luister-houding, Lukas 11:28Lukas 11:2828 Maar Hij zei: Veeleer zijn zij zalig die het Woord van God horen en het bewaren..
2. De Schrift legt zichzelf uit. We lezen de Bijbelteksten in het verband van de naaste tekstomgeving en in de brede context van de gehele Schrift. Dat houdt ook in dat niet bijvoorbeeld traditie of onze hedendaagse tijd de zin van de tekst bepalen. Vergelijk 2 Petrus 1:202 Petrus 1:2020 Dit moet u allereerst weten, dat geen enkele profetie van de Schrift een eigenmachtige uitleg toelaat; 3:162 Petrus 3:1414 Daarom, geliefden, terwijl u deze dingen verwacht, beijver u om onbevlekt en smetteloos door Hem bevonden te worden in vrede 15 en beschouw het geduld van onze Heere als zaligheid; zoals ook onze geliefde broeder Paulus, naar de wijsheid die hem gegeven is, u geschreven heeft, 16 zoals ook in alle brieven, wanneer hij deze dingen ter sprake brengt. Daaronder zijn sommige zaken die moeilijk te begrijpen zijn, die de onkundige en onstandvastige mensen verdraaien, tot hun eigen verderf, net als de andere Schriften..
3. Christus is het hart van de Bijbel, Johannes 5:39Johannes 5:39U onderzoekt de Schriften, want u denkt daardoor eeuwig leven te hebben, en die zijn het die van Mij getuigen.; 1 Korinthe 2:21 Korinthe 2:1,21 En ik, broeders, toen ik bij u kwam, ben niet gekomen om u met voortreffelijkheid van woorden of van wijsheid het getuigenis van God te verkondigen, 2 want ik had mij voorgenomen niets anders onder u te weten dan Jezus Christus, en Die gekruisigd.. Dat wil niet zeggen dat de andere zaken die de Bijbel te berde brengt er niet toe doen, maar dat ze staan in verband met deze kernboodschap, waardoor ze tot hun werkelijke recht kunnen komen.
4. De Bijbel is een twee-eenheid van Oude Testament (O.T.) en Nieuwe Testament (N.T.) die op elkaar betrokken zijn. De schaduw-wetten uit het O.T. (de instellingen die naar Christus en Zijn werk wijzen) hebben weliswaar blijvende betekenis, maar zijn voor ons sinds Jezus’ komst 2000 jaar geleden niet meer ‘in functie’, Kolossenzen 2:16,17Kolossenzen 2:16,1716 Laat dus niemand u veroordelen inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten. 17 Deze zaken zijn een schaduw van de toekomstige dingen, maar het lichaam is van Christus. (vergelijk Romeinen 14:2Romeinen 14:2De een gelooft wel dat hij alles eten mag, maar wie zwak is, eet plantaardig voedsel.; Galaten 4:10Galaten 4:10U houdt zich aan dagen, maanden, tijden en jaren.); Hebreeën 8:1-10:18. Dit in tegenstelling tot de ethische wetten, waarvan de Tien geboden de kern-voorschriften zijn en het liefde-gebod de samenvatting, die niet alleen blijvende betekenis hebben, maar ook als daadwerkelijk voorschrift blijven functioneren, Mattheüs 5:17Mattheüs 5:17Denk niet dat Ik gekomen ben om de Wet of de Profeten af te schaffen; Ik ben niet gekomen om die af te schaffen, maar te vervullen. (niet ontbinden, maar vervullen), Mattheüs 22:37-40Mattheüs 22:37-4037 Jezus zei tegen hem: U zult de Heere, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw verstand. 38 Dit is het eerste en het grote gebod. 39 En het tweede, hieraan gelijk, is: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. 40 Aan deze twee geboden hangt heel de Wet, en de Profeten. (een samenvatting, niet een in-de-plaats-stelling).
5. Ten overvloede nog dit: zoals geen ding (letterlijk: woord) voor God onmogelijk zal zijn, Lukas 1:37Lukas 1:37Want geen ding zal bij God onmogelijk zijn., zo zijn Gods wegen en gedachten hoger dan onze wegen en gedachten, Jesaja 55:9Jesaja 55:9Want zoals de hemel hoger is dan de aarde, zo zijn Mijn wegen hoger dan uw wegen en Mijn gedachten dan uw gedachten., dus ook dan onze culturele ideeën, vergelijk 1 Korinthe 3:18-201 Korinthe 3:18-2018 Laat niemand zichzelf bedriegen. Als iemand onder u denkt dat hij wijs is in deze wereld, laat hij dwaas worden, opdat hij wijs zal worden. 19 Want de wijsheid van deze wereld is dwaasheid bij God, want er staat geschreven: Hij vangt de wijzen in hun sluwheid. 20 En opnieuw: De Heere kent de overwegingen van de wijzen, dat zij zinloos zijn.. Wat natuurlijk samen gaat met toepassing in onze levenspraktijk: levens-veranderend en levens-vormend (ons tot zegen!), Romeinen 10:17Romeinen 10:17Zo is dan het geloof uit het gehoor en het gehoor door het Woord van God.; 2 Timotheüs 3:15-172 Timotheüs 3:14-1714 Blijft u echter bij wat u geleerd hebt en waarvan u verzekerd bent, omdat u weet van wie u het geleerd hebt, 15 en u van jongs af de heilige Schriften kent, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof dat in Christus Jezus is. 16 Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid, 17 opdat de mens die God toebehoort, volmaakt zou zijn, tot elk goed werk volkomen toegerust., zonder dat Gods Woord als het gaat om ‘cultuurgevoelige’ punten door ons buiten werking wordt gesteld (ons tot schade!), Mattheüs 5:19Mattheüs 5:19Wie dan een van deze geringste geboden afschaft en de mensen zo onderwijst, zal de geringste genoemd worden in het Koninkrijk der hemelen; maar wie ze doet en onderwijst, die zal groot genoemd worden in het Koninkrijk der hemelen. (vergelijk Markus 7:7v.,13Mattheüs 7:7-137 Maar tevergeefs eren zij Mij door leringen te onderwijzen die geboden van mensen zijn. 8 Want terwijl u het gebod van God nalaat, houdt u zich aan de overlevering van de mensen, zoals het wassen van kannen en bekers; en veel andere dergelijke dingen doet u. 9 En Hij zei tegen hen: U stelt Gods gebod op een mooie manier terzijde om u aan uw overlevering te houden! 10 Want Mozes heeft gezegd: Eer uw vader en uw moeder; en: Wie vader of moeder vervloekt, die moet zeker sterven; 11 maar u zegt: Als iemand tegen zijn vader of zijn moeder zegt: Het is korban (dat wil zeggen: een gave) wat u van mij had kunnen krijgen, is het met hem in orde. 12 En u laat hem niet meer toe iets voor zijn vader of zijn moeder te doen, 13 en zo maakt u Gods Woord krachteloos door uw overlevering die u overgeleverd hebt; en veel van dergelijke dingen doet u.).